Từ lâu trên thế giới, vật liệu được làm từ tre đã rất được ưa chuộng do có nhiều ưu điểm về độ cứng cao, ít bị trầy xước, có khả năng chịu mài mòn, chịu nhiệt, chịu nước. Các sản phẩm làm từ tre an toàn cho người sử dụng, thân thiện môi trường, tạo không gian xanh, nhiều mẫu mã và độ bền cao, giá cả hợp lý… Vì thế, tre được coi là “thép xanh” và lựa chọn thay thế cho các sản phẩm gỗ đang dần bị khai thác cạn kiệt.
Sản xuất tre ép khối là một công nghệ tiên tiến khai thác các đặc tính kỹ thuật ưu việt của cây tre và biến vật liệu tre tự nhiên trở nên bền đẹp hơn. Quy trình sản xuất tre ép khối bao gồm các công đoạn kỹ thuật để tạo ra một loại vật liệu có độ cứng tốt hơn, độ ổn định cao hơn và bền hơn so với hầu hết các loại gỗ cứng thương mại có trên thị trường và tre ép khối là vật liệu tự nhiên có thể thay thế cho nhiều loại vật liệu không tái tạo khác.
Về nguyên lý, tre ép khối được tạo ra từ việc sử dụng sợi tre, được gắn kết bằng keo chuyên dụng và ép dưới áp lực cao tạo thành tấm ván làm vật liệu cơ bản cho nhiều sản phẩm và ứng dụng khác.
Dưới đây tôi xin giới thiệu một số công đoạn kỹ thuật căn bản trong quy trình sản xuất tre ép khối cũng như các yếu tố căn bản cấu thành nên sản phẩm tre ép khối chất lượng cao.
1.THU HOẠCH VÀ LỰA CHỌN NGUYÊN LIỆU TRE ĐÚNG CHẤT LƯỢNG
Tương tự như sản xuất tre ép nan, nguyên liệu tre tự nhiên đầu vào có ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng sản phẩm tre ép khối.
Cây tre non chưa đủ trưởng thành thì sợi tre không đủ chắc bền. Trái lại, cây tre quá già thì sợi tre sẽ cứng và dẫn đến sản phẩm cuối cùng giòn và giảm tính đàn hồi cần thiết hay việc xử lý biến tính nhiệt khó tạo ra được sản phẩm hoàn thiện có màu sắc tươi sáng như mong muốn. Cây tre có độ tuổi lý tưởng để thu hoạch cho chất lượng cao phải đạt được 4 – 5 năm tuổi.
Đối với ván sàn tre nguyên liệu tre tự nhiên là đầu vào cho sản xuất được kiểm soát chặt chẽ thông qua một quy trình theo dõi, kiểm tra nghiêm ngặt và được lựa chọn kỹ càng bởi đội ngũ lao động nhiều năm kinh nghiệm, trước khi bắt đầu sản xuất.
2.BỔ NAN VÀ BÀO THÔ
Cây tre tươi thu hoạch về được lựa chọn và phân loại theo đường kính thân ống tre để công việc bổ nan thuận lợi và tối ưu việc sử dụng nguyên liệu cho các sản phẩm khác nhau. Tiếp theo cây tre được cắt thành từng khúc có chiều dài theo quy cách sản xuất, và được bổ thành từng nan theo chiều dọc thân ống tre.
Nan tre được bào thô để loại bỏ lớp vỏ xanh bên ngoài và lớp ruột mềm bên trong cũng như làm bằng các mấu tre. Sản phẩm của công đoạn này là giữ lại thanh nan tre có chất lượng tốt nhất, chất lượng của nan có ảnh hưởng rất lớn tới chất lượng sản phẩm cuối cùng.
Toàn bộ mùn cưa và rác từ việc chế biến tre được sử dụng làm nhiên liệu đốt cung cấp nhiệt năng cho quá trình luộc và hấp carbon, do vậy gần như sản xuất sản phẩm tre không tạo rác thải ra môi trường.
3. ĐẬP DẬP NAN TRE THÀNH SỢI
Sau khi lựa nan tre được bào thô loại bỏ lớp vỏ xanh cứng bên ngoài và lớp ruột mềm bên trong, chúng được đập dập thành sợi mảnh và dài.